Η 6η οδηγία της ΕΕ για το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος.Αυστηρότερο νομικό πλαίσιο για το ξέπλυμα χρήματος. Τί αλλάζει?

 

Την 12η Νοεμβρίου 2018 δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ η Οδηγία2018/1673/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου σχετικά με τηνκαταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες μέσω τουποινικού δικαίου, την οποία τα κράτη-μέλη οφείλουν να ενσωματώσουν στην έννομητάξη τους έως την 3η Δεκεμβρίου 2020. Σύμφωνα με την Οδηγία αυτή δημιουργείταιμια «ενιαία λίστα αξιόποινων πράξεων» και εισάγονται στη νομοθεσία είκοσι δυοαδικήματα που πρέπει να ποινικοποιηθούν, όπως επίσης και η υποβοήθηση καισυνέργεια, η ηθική αυτουργία και απόπειρα στο ξέπλυμα βρώμικου χρήματος ή τηχρηματοδότηση της τρομοκρατίας. Ειδικότερα, η νέα Οδηγία επικεντρώνεται σταεξής:

 

1.     Νομιμοποίησηεσόδων από παράνομες δραστηριότητες.

Μια από τις κύριες αλλαγές που παρέχει η 6η Ευρωπαϊκή Οδηγίαείναι ο ορισμός του τι συνιστά «αδίκημα νομιμοποίησης εσόδων από παράνομεςδραστηριότητες» (στο άρθρο 3 παράγραφος 1) και καθορίζονται οι τύποισυμπεριφοράς που θα τιμωρούνται για ποινικό αδίκημα.

Η 6η οδηγία καθορίζει επίσης τον ορισμό της «εγκληματικήςδραστηριότητας» και περιορίζεται σε είκοσι δύο αδικήματα για να παρέχει στακράτη μέλη περισσότερη σαφήνεια.

Ανάμεσα στα κυριότερα αδικήματα συμπεριλαμβάνονται το έγκλημα στονκυβερνοχώρο και το περιβάλλον. Είναι η πρώτη φορά που το «έγκλημα στονκυβερνοχώρο» αναφέρεται σε οποιαδήποτε οδηγία για το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος καιστοχεύει στη διεύρυνση του πεδίου για την αποτελεσματικότερη εξάλειψη τωνεγκλημάτων νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, μέσω της συμπερίληψηςδιαδικτυακών δραστηριοτήτων.

Επιπρόσθετα, υπήρξε επέκταση στον ορισμό του τι συνιστά αδίκημανομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες στην «υποβοήθηση καισυνεργεία, ηθική αυτουργία και απόπειρα» (άρθρο 4). Αυτό επεκτείνει την ποινικήευθύνη σε συνεργούς στα αδικήματα νομιμοποίησης εσόδων από παράνομεςδραστηριότητες, καθώς οι συνεργάτες σε οποιαδήποτε δραστηριότητα νομιμοποίησηςεσόδων από παράνομες δραστηριότητες δεν πρέπει να διαφεύγουν από τη δικαιοσύνηκαι θα πρέπει να τιμωρούνται αυστηρά και παραδειγματικά.

 

2.     Ποινικήευθύνη για «νομικά πρόσωπα» και κυρώσεις.

Εάν κάποια άτομα εντός ενός οργανισμού διαπράττουν αδίκημα νομιμοποίησηςεσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή / και ενισχύουν και ενεργούν στηδιαδικασία νομιμοποίησης εσόδων προς όφελος μιας εταιρείας, η οδηγία στοχεύει στηδιασφάλιση ότι τα νομικά πρόσωπα μπορούν να υπέχουν ευθύνη για οποιοδήποτε απότα αδικήματα που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφοι 1 και 5 και στο άρθρο 4. Ηνέα οδηγία στοχεύει επίσης σε αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικέςκυρώσεις όπως ο αποκλεισμός από δημόσιες παροχές και ενισχύσεις, ο προσωρινός ήμόνιμος αποκλεισμός από δημόσιες χρηματοδοτήσεις, η προσωρινή ή οριστικήαπαγόρευση της άσκηση εμπορικής δραστηριότητας κλπ.

 

3.     Αυξημένεςποινές για φυσικά πρόσωπα

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι ανάμεσα στις κυρώσεις/ποινές εις βάροςφυσικών προσώπων τα κράτη μέλη θα πρέπει να λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε ναδιασφαλιστεί ότι τα αδικήματα που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφοι 1 και 5τιμωρούνται με στερητική της ελευθερίας ποινή, το ανώτατο όριο της οποίαςανέρχεται σε τουλάχιστον σε τέσσερα έτη.  Αυτό δείχνει ξεκάθαρα ότι η Ευρωπαϊκή Ένωσηστοχεύει να επιβάλει αυστηρότερους κανόνες και ποινές φυλάκισης και να ακολουθήσειμια αυστηρότερη προσέγγιση για αποτροπή διάπραξης παρόμοιων αδικημάτων στομέλλον. Αξίζει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι πολλά κράτη μέλη της ΕΕ έχουν ήδη πολύυψηλότερη μέγιστη ποινή από αυτήν που επιβάλλει αυτή η οδηγία.

 

4.     Συνεργασίατων κρατών μελών

Τέλος, η επικείμενη οδηγία προωθεί τη συνεργασία των κρατών μελών στη δίωξηεταιρειών / ατόμων που διαπράττουν αδικήματα νομιμοποίησης εσόδων από παράνομεςδραστηριότητες. Για παράδειγμα, στο άρθρο 10 παράγραφος 3 της 6ηςΕυρωπαϊκής Οδηγίας, όπου έχει διαπραχθεί αδίκημα νομιμοποίησης εσόδων απόπαράνομες δραστηριότητες, εντός της δικαιοδοσίας περισσότερων του ενός κρατώνμελών και οποιοδήποτε εκ των συγκεκριμένων κρατών μπορεί εγκύρως να ασκήσειποινική δίωξη βάσει των ίδιων πραγματικών περιστατικών, τα συγκεκριμένα κράτημέλη συνεργάζονται προκειμένου να αποφασίσουν ποιο εξ αυτών θα προβεί στη δίωξητου δράστη με σκοπό να συγκεντρωθεί η διαδικασία σε ένα μόνο κράτος μέλος Ηοδηγία παρέχει επίσης παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά τονπροσδιορισμό αυτού, συμπεριλαμβανομένης της διάπραξης του αδικήματος. τηνεθνικότητα ή την κατοικία του δράστη, τη χώρα καταγωγής του θύματος ή τωνθυμάτων και, το έδαφος όπου βρέθηκε ο δράστης.

 

Αξίζει να σημειωθεί ότι η νέα οδηγία ασκεί επιπρόσθετη πίεση προς τις εταιρείεςνα γνωρίζουν τα πάντα για τους πελάτες τους για να αποφύγουν οποιαδήποτε νομικήεμπλοκή σε σχετικά αδικήματα. Σίγουρα το γεγονός αυτό θα έχει τεράστιοοικονομικό αντίκτυπο στις επιχειρήσεις λόγω του αυξημένου κόστους συμμόρφωσης.Αναμένεται πως αρκετές εταιρείες θα επιλέξουν να διακόψουν οποιεσδήποτεδραστηριότητες με νομικές οντότητες σε σχετικούς τομείς και χώρες, που θα τουςδημιουργήσουν μεγαλύτερο φόρτο εργασίας. Από την άλλη, αυτοί που θα συνεχίσουντις εν λόγω δραστηριότητες θα πρέπει να διαχειριστούν το επιπρόσθετο κόστος γιανα συμμορφώνονται με τους κανονισμούς.